Michał Bałucki (1837-1901),

urodzony 29 września 1837 w Krakowie w rodzinie mieszczańskiej. Po ukończeniu krakowskiej Szkoły Św. Barbary
i Gimnazjum Św. Anny zapisał się na wydział matematyczno-
- fizyczny, następnie historyczno-literacki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Debiutował jako poeta w 1859, w tym roku odbył podróż do Włoch. W latach 1857-1864 związany z grupą pisarz
i artystów (m.in. Józef Szujski, Artur Grottger, Jan Matejko, Władysław Żeleński). Początki pracy literackiej i publicystycznej przerwała choroba umysłowa. Przez pewien czas pracował jako nauczyciel w Częstochowie. Brał udział w pracy konspiracyjnej na terenie Galicji, za co został na skutek denuncjacji uwięziony (1863/1864) w więzieniu austriackim. Po uwolnieniu przebywał
w Warszawie, następnie powrócił na stałe do Krakowa, gdzie redagował w latach 1867-1868 pismo dla kobiet "Kalina",
w latach 1869-1873 kronikarz tygodniowy "Kraju". W 1876 ożenił się z krakowską aktorką Karoliną Ćwiklińską, po jej śmierci
z Eufemią Śliwińską. Osamotnienie, kłopoty pisarskie, liczne ataki krytyki pogłębiły depresję psychiczną i doprowadziły do samobójstwa 17 października 1901.
Powieściopisarz, nowelista, autor komedii, poeta - autor m.in. wiersza pt. Dla chleba, spopularyzowanego jako piosenka Góralu, czy ci nie żal, dla "Kraju" prowadził kronikę felietonową pt. Tygodnik krakowski.
Początkowo był zwolennikiem literatury tendencyjnej, zaangażowanej demokratycznie, co realizują powieści Przebudzeni (1864), Młodzi i starzy (1866), Życie wśród ruin (1870). Zbliżenie do programu pozytywistycznego znalazło odbicie w powieściach Błyszczące nędze i  Żydówka (1870);
Pan burmistrz z Pipidówki (1887) uważany jest za jego najlepszą powieść.
Komedie miały początkowo charakter satyryczny: Polowanie na męża (1869), Radcy pana radcy (1871), Emancypowana (1873);  elementy humorystyczne późniejszych komedii Dom otwarty (1883), Grube ryby (1881) bywały łagodzone w licznych inscenizacjach; w konsekwencji powstał jednostronny wizerunek pisarza jako propagatora "bałuczczyzny", tj. zwolennika ideologii mieszczaństwa. Dla modernistów twórczość Bałuckiego (autora paszkwilów na dekadentyzm) stała się synonimem filisterstwa, apologią życia mieszczańskiego, zarzut ten powrócił w okresie Polski Ludowej.